Materiał zgromadzony na ekspozycji dotyczy najbardziej pomijanego okresu historii Łodzi - od średniowiecznych początków, poprzez nadanie praw miejskich, aż do narodzin Łodzi przemysłowej. Cezurami czasowymi są pierwsze wzmianki o Łodzi z 1332 roku z jednej strony, a wytyczenie Nowego Rynku z 1823 roku z drugiej. Zaprezentowany na wystawie materiał obrazuje kierunki rozwoju miejscowego osadnictwa, kształtowanie się społeczności miejskiej od XV wieku i jej wpływ na rozwój m.in. lokalnej infrastruktury, gospodarki i handlu. Prezentowane są min: kopie aktów lokacyjnych z XV wieku, które zdecydowały o późniejszym rozwoju gospodarczym naszego miasta, mapy pokazujące rozwój przestrzenny Łodzi i okolic (m.in. kopie map F. Johney’a z przełomu 1812/13 roku) czy ryciny pokazujące widoki oraz zabudowania Łodzi z początku XIX wieku. Zobaczymy również oryginalne monety koronne z lat 1386-1434 z czasów panowania Władysława Jagiełły. Tło historyczne: 29 lipca 1423 r. to dzień, który otwiera nowy rozdział w historii naszego miasta. Łódź traci status osady biskupiej, a król Władysław Jagiełło w Przedborzu nadaje Łodzi prawa miejskie, co jest kulminacyjnym punktem w prawno-ustrojowym procesie powstawania miasta. Łódź (założona na prawie magdeburskim) została oddana pod bezpośrednią władzę lokalną, aby się rozwijać i budować otrzymała prawo organizowania targów, a w 1433 r. otrzymała prawo używania własnej pieczęci miejskiej. Nadal jednak była miastem małym o charakterze rolniczym, ale pełniła rolę ważnego ośrodka handlowo rzemieślniczego (głównie przez dogodne położenie na trakcie handlowym). Miejscowa ludność zajmowała się uprawą ziemi, hodowlą zwierząt, handlem i rzemiosłem. Do końca XVIII stulecia była to niewielka osada na drodze pomiędzy Piotrkowem Trybunalskim a Łęczycą, nie mająca jednak większego znaczenia gospodarczego, z okresami upadku, zastoju i pauperyzacji ludności związanymi m.in. z wojnami, pożarami czy epidemiami. Zasadnicze zmiany zaszły na początku XIX wieku, kiedy to za sprawą Stanisława Staszica (reprezentującego rząd Królestwa) i Rajmunda Rembielińskiego (przedstawiciela władz województwa mazowieckiego) 18 września 1820 r. Łódź zaliczono do osad fabrycznych. Decyzja władz rozpoczęła nowy rozdział w historii miasta, dała mu szerokie możliwości i nadała kierunek rozwoju. Na to, że Łódź wytypowano na miasto fabryczne przyczyniło się wiele czynników fizjograficznych m.in. bliskość wody i lasów, które dostarczały materiały budowlane, koncepcja industrializacji kraju oraz zasady polityki protekcyjnej, która miała „obudzić z letargu” tereny zapóźnione w rozwoju. Nie bez znaczenia były również dogodne warunki stworzone do parcelacji ziemi, co pozwalało na swobodne dysponowanie gruntami. Rządowy program rozwoju przemysłowego zapewniał nowo-przybyłym liczne przywileje, ulgi i pomoc finansową. Wytyczenie w latach 1821-1823 osady sukienniczej - Nowe Miasto (na południe od Starego Miasta) z ośmiobocznym rynkiem w centrum (obecny Plac Wolności) uważa się za początek "Łodzi przemysłowej". Rodzący się przemysł i szerokie perspektywy rozwoju spowodowały napływ nowych osadników. Przyjeżdżali nad rzekę Łódkę m.in. koloniści z Śląska, Czech, Moraw, Saksonii, Francji, Anglii czy Wielkiego Królestwa Poznańskiego. Wśród nich byli przedstawiciele różnych wyznań, co spowodowało utworzenie złożonego tygla kulturowo-narodowego, mającego duży wpływ na wizerunek Łodzi i specyfikę lokalnej społeczności. Druga połowa XIX wieku to czas dynamicznego rozwoju gospodarczego i urbanistycznego, wzmożonej industrializacji miasta, zmian ekonomicznych i nowych inwestycji. Wydarzenia towarzyszące wystawie: 30 lipca, godz. 10:00 13 sierpnia, godz. 10:00 Zajęcia edukacyjne ''Ex navicula navis - Z łódeczki Łódź'' Zajęcia otwarte dla dzieci w wieku 6-12. Zapisy pod numerem telefonu: 42 254 90 11. Istnieje możliwość zorganizowania zajęć dla grup (w wieku 6-18): termin do ustalenia, informacje pod numerem telefonu: 42 254 90 11. 4 sierpnia, godz. 12:00 ''Alkohol i wyszynk w Łodzi przedprzemysłowej'' Prelekcja Marcina Szymańskiego w ramach cyklu Niedziela w Pałacu Poznańskich 1 września, godz. 12:00 ''Początki miasta Łodzi'' Prelekcja Andrzeja Jankowskiego w ramach cyklu Niedziela w Pałacu Poznańskich 8 września, godz. 15:00 ''Urbanistyka Łodzi rolniczej i wczesnoprzemysłowej'' Prelekcja Mirosława Jaskulskiego w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa Gdzie: Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15 Więcej informacji na stronie internetowej muzeum: www.muzeum-lodz.pl