Muzeum Sztuki w Łodzi posiada największą w Polsce kolekcję dzieł Themersonów i archiwaliów dotyczących ich twórczości. 25. rocznica śmierci tych niezwykle wszechstronnych artystów dała pretekst obszernej WYSTAWIE poświęconej ich dokonaniom. Celem projektu „Themersonowie i awangarda” jest ukazanie charakteru współpracy między Franciszką i Stefanem, z uwzględnieniem kontekstu historycznego, a także wzajemnych związkom z innymi twórcami awangardowymi tamtego okresu: Jankelem Adlerem, Raoulem Hausmannem i Kurtem Schwittersem. Wystawa przybliża współczesnym odbiorcom ideę awangardy w rozumieniu Themersonów, ale też ukazuje pokrewieństwo ich postaw z postawami trzech wybranych artystów. Dialog z awangardzistami podejmują także dwaj współcześni artyści: Jarosław Kozłowski i Wojciech Puś. Oprócz dzieł Themersonów, które należą do zbiorów łódzkiego muzeum, na wystawie można zobaczyć prace niepokazywane dotąd w Polsce. Są to m.in.: 43 prace fotograficzne - klatki z zaginionych filmów Themersonów, pochodzące z Ubu Gallery w Nowym Jorku, 13 masek z papier mache do przedstawienia „Król Ubu” (1952) z archiwum w Londynie, czy 3 obrazy olejne Franciszki (w sumie na wystawie będzie ich aż 8). Polska publiczność nie miała też nigdy wcześniej okazji zobaczyć kilku prac austriackiego dadaisty Raoula Hausmana z kolekcji Centrum Pompidou w Paryżu, w tym jego poematu fonetycznego oraz obrazu olejnego Jankela Adlera dedykowanemu Kurtowi Schwittersowi. Dzieło pochodzi z Israel Museum w Jerozolimie i podkreśla ścisłe związki pomiędzy twórcami. Z bliska można przyjrzeć się wybranym publikacjom wydawnictwa Gaberbocchus Press i zobaczyć unikalne prace Themersonów należące do Fundacji Signum. Spośród ciekawych archiwaliów do obejrzenia są m.in. fragmenty zapisu filmowego spektaklu „Król Ubu”, wystawianego w roku 1964 przez Stockholms Marionetteatern, w reżyserii Michaela Mischkego. Franciszka zaprojektowała do niego kostiumy oraz scenografię. Scena była jakby czarno-białym rysunkiem. W spektaklu występowały lalki ludzkiej wielkości, tylko postaci Ubu i Ubicy grane były przez aktorów w maskach. Przedstawienie prezentowane było przez 25 lat na całym świecie. Dopełnieniem wystawy jest KOMIKS „Ubu” autorstwa Franciszki Themerson, na podstawie sztuki Alfreda Jarry’ego. Muzeum Sztuki w Łodzi publikuje go po raz pierwszy w Polsce. Tradycyjnie, przy okazji wystawy wydany zostanie obszerny, bogato ilustrowany katalog. Muzeum zaplanowało też szereg wydarzeń towarzyszących ekspozycji: - Pierwszym z nich była konferencja poświęcona twórczości Themersonów z udziałem Jasi Reichardt, Nicholasa Wadley’a, Roda Menghama i Agnieszki Karpowicz. - Kolejne wydarzenie to koncert-performans Davida Thomasa, słynnego amerykańskiego wokalisty rockowego, pt. „Przynieście mi głowę Króla Ubu. Wersja kameralna”. Będzie obejmował materiał z albumu „Long Live Père Ubu!” opublikowanego w 2009 roku. Teksty utworów z tej płyty nawiązują do sztuki Alfreda Jarry’ego „Król Ubu”. W spektaklu wykorzystane będą animacje filmowe brytyjskiego tandemu Quay Brothers. - Nawiązań do Themersonów nie może też zabraknąć podczas piątkowych seansów kina ms. W ramach wieczornych projekcji pokazane zostaną wybrane filmy awangardowe, adaptacja powieści Themersona „Tajemnica sardynki” oraz dokument „Stefan Themerson i język”, będący próbą wyjaśnienia pojęcia poezji semantycznej. Szczegóły dotyczące poszczególnych wydarzeń można znaleźć na stronie www.msl.org.pl Wystawa czynna będzie do 5 maja br. Gdzie: Muzeum Sztuki ms2 w Łodzi, ul. Ogrodowa 19